İklim Değişikliği ve Uyum Koordinasyon Kurulu (İDUKK), Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum başkanlığında Ankara’da toplandı. İkinci Ulusal Katkı Beyanı ile COP 30 hazırlıklarının değerlendirildiği toplantının açılış konuşmasını yapan Bakan Kurum, iklim krizinin neden olduğu sorunlara rakamlarla dikkat çekti: Sadece son 50 yılda bile baktığınızda yaban hayatı popülasyonu tam yüzde 73 oranında azalmış durumda.

Bu yaklaşık 1 milyon türün tamamen yok olma tehdidi altında olduğunu bize ifade ediyor. Tatlı su kaynaklarımız her geçen gün azalıyor. Dünya nüfusuna baktığımızda yüzde 75 yani yeryüzündeki her 4 kişiden 3’ü susuzluk tehlikesi altında yaşıyor. Rakamların bize işaret ettiği bu acı tabloya rağmen ne yazık ki insanlık her 10 dakikada 5.900 ton plastik atık üretmeye devam ediyor. Milyonlarca insan açlıkla boğuşurken dünyada her gün yaklaşık 1 milyar öğün çöpe atılıyor.

İKLİM KRİZİ NEDENİYLE HER YIL 1.500’E YAKIN SEL YAŞANIYOR

Son 50 yılda dünya genelinde hava, iklim ve suyla ilgili 11 binden fazla afetin kayıtlara geçtiğini söyleyen Bakan Kurum, 2 milyonun üzerinde can kaybı ile 3,64 trilyon dolarlık ekonomik kayıp gerçekleştiğini kaydetti. Ülkemizde de son yıllarda yaşanan sel, orman yangını ve kuraklığa işaret eden Bakan Kurum, “İklim krizi için, aşırı hava olayları nedeniyle her yıl 1.500’e yakın sel yaşanıyor. Şırnak Silopi’de 50.5 santigrat dereceye varan tüm zamanların sıcaklık rekorları kırılıyor. Azalan su kaynakları bu sebeple artık ülkemiz su stresi yaşayan ülkelerden bir tanesi. Barajlarımız su alarmı veriyorsa, zirai don çiftçimizin hasadını vuruyorsa ve yangınlar hızla yayılıp canımıza, malımıza kast ediyorsa, iklim krizi Türkiye için uzak bir senaryo değil, apaçık yakın bir tehdit demektir” dedi.

“YANGIN SEZONU ESKİSİNDEN ÇOK DAHA UZUN SÜRÜYOR”

Konuşmasında 25 Haziran’da başlayan ve 18 ili etkileyen orman yangınlarını hatırlatan Bakan Kurum, “Kuşkusuz, her 10 orman yangınından 9’u insan kaynaklı. Ancak bir gerçek daha var ki iklim krizi yangınlarda maalesef çarpan etkisi yaptığını görüyoruz. Ülkemizde yangın sezonu artık baktığınızda eskisinden çok daha uzun sürüyor. Çünkü aşırı sıcaklık, artan kuraklık ve azalan nem, çıkan yangınların hızla büyümesine, geniş alanlara yayılmasına neden oluyor. Isı transferiyle taşınan kıvılcımlar yeni yangınların çıkmasına neden oluyor. Bu da orman yangınlarına aslında müdahaleleri oldukça zorlaştırıyor. İşte tüm bu nedenlerle 2025 yazı yangın afetinin yıkıcı sonuçlarını çok net bir şekilde yaşadığımız bir yıl oldu” diye konuştu. Bakanlık olarak orman yangınlarının ardından hızlı bir şekilde hasar tespitleri yaptıklarını vurgulayan Bakan Kurum, yangının üzerinden bir ay geçmeden İzmir’de yeni konutların temellerini attıklarını, önümüzdeki günlerde de Bilecik ve Karabük’te ilk harcı dökeceklerini söyledi.

“İKLİM KRİZİ KÜRESELSE ÇÖZÜM DE KÜRESEL OLMALI”

İklim krizinin ekonomiden, ticarete, sosyal düzenden küresel istikrara kadar birçok alanı etkilediğine dikkat çeken Bakan Kurum, Türkiye’nin bu yöndeki adımlarını anlattı: Biz ülkemizin iklim değişikliği mücadelesine sadece vatandaşımızın güvenliği için değil insanlığın selameti içinde özel bir önlem atfediyoruz. Öncelikle ‘iklim krizi küreselse, çözüm de küresel olmalı’ dedik ve 2021 yılında Paris İklim Anlaşması’nı onayladık. Sayın Cumhurbaşkanımız tüm dünyaya 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefimizi ilan etti. Bu hedef doğrultusunda enerjiden sanayiye, ulaştırmadan atık yönetimine, tarımdan kentsel planlamaya kadar bütüncül ve derin bir dönüşüm sürecini bütün bakanlıklarımızla birlikte başlatmış olduk. Güncellenmiş Birinci Ulusal Katkı Beyanımızı, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne sunduk. 2030 yılına yönelik emisyon azaltım hedefimizi yüzde 21’den 41’e çıkarttık. Ülkemizin 2022 ve 2024 Yılı İklim Değişikliğiyle Mücadele ve İklim Değişikliğine Uyum Eylemlerimizi kapsayan 2 yıllık Şeffaflık Raporumuzu yayınladık.

“DEPREM BÖLGESİNDEKİ 300 BİN KONUTUN TAMAMI İKLİM DİRENÇLİ”

“Attığımız adımların hiçbiri politika belgelerinde kağıt üstünde kalmadı” diyen Bakan Kurum, şöyle devam etti: Şehirlerimizde kentsel ısı adalarını azaltmak için yeşil alanlarımızın sayısını yapmış olduğumuz millet bahçeleriyle arttırarak sağlamaya gayret gösterdik. Binalarımız, çevre dostu inşa edilsin, bulunduğu yerin coğrafi ve iklim özelliklerini taşısın diye Yeşil Bina Sertifikası sistemini hazırladık. Sanayicimiz Avrupa Yeşil Mutabakatı'na uyumlu üretim yapsın, ihracatımız döngüsel ekonomi prensipleriyle büyüsün diye Yeşil OSB ve Yeşil Sanayi Belgesi gibi mekanizmalarımızı hızlıca hayata geçirdik. Asrın felaketinde yaşadığımız 11 ilimizdeki uygulamalarımız aslında bunun en büyük kanıtıdır. Deprem bölgesinde 6 Eylül’de teslim ettiğimiz 300 bin konutun tamamı iklim dirençlidir, sıfır atık uyumludur ve çevre dostudur.

“İKLİM KANUNU İLE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA YÖNELİM ARTACAK”

İklim Kanunuyla birlikte ülkemizin iklim değişikliğiyle mücadelede yeni bir sayfa açtığını vurgulayan Bakan Kurum, “Biz bu kanunla Türkiye'nin doğal kaynaklarını korumak, sanayisini güçlendirmek, tarımını sürdürülebilir kılmak, ihracatını geleceğe hazırlamak için çalışıyoruz. Bu kanunla yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim inşallah artacak, sanayicimizin dünyadaki rekabet gücü katlanacak, böylece hem doğamız hem de üretimimiz korunacak. Şimdi de ülkemizin Ulusal Yeşil Taksonomisini hazırlıyoruz. Emisyon Ticaret Sistemi’nin kurulmasına yönelik çalışmalarımızı da ilgili bakanlıklarımıza birlikte yürütüyoruz. Dahası ülkemizin 2100 yılına kadar iklim projeksiyonlarını oluşturuyor. Bu sayede ülkemizde uzun vadede ne zaman, nerede, hangi hava olaylarının yaşanabileceğine dair öngörüde bulunma imkanımız olacak. Böylece iklim değişikliği kaynaklı sektörel risklere karşı o belirsizliği minimum düzeye hep birlikte indirmiş olacağız” dedi.

“İKİNCİ ULUSAL KATKI BEYANI’MIZI COP30’DA DÜNYAYLA PAYLAŞACAĞIZ”

Bakan Kurum, 2022 yılından bu yana yapılan İDDUK toplantılarının önemine dikkat çekerek, “7 önemli toplantı gerçekleştirdik ve hepsinde çok önemli kararlar aldık. Geçen yılki İDUKK toplantımızda 2053 Türkiye'nin Uzun Dönemli İklim Stratejisi’ni Bakü'de düzenlenen COP29’da tüm dünyaya ilan ettik. İnşallah bugünkü toplantımızın ana gündemini ülkemiz için kritik öneme sahip bir konu olan İkinci Ulusal Katkı Beyanımız oluşturacak. Bu toplantıda İkinci Ulusal Katkı Beyanımızla ilgili kararlarımızı alacağız ve Katkı Beyanımızın detaylarını da 10-21 Kasım tarihleri arasında Brezilya'nın Amazon kentinde Belen bölgesinde düzenlenecek COP30 Taraflar Konferansında tüm dünyayla paylaşacağız. İnanıyorum ki bugün alacağımız kararlar iklim krizi mücadelesindeki liderlik rolümüzün en açık göstergesi ve kanıtı olacak” diye konuştu.

BAKAN YARDIMCISI VARANK: ARTIRIM YERİNE AZALTIM VEREN BİR ÜLKEYİZ

Toplantıda konuşan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank da Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelede emisyon azaltım kararlığını ortaya koyduğunu belirterek şöyle konuştu: Bugün burada Türkiye'nin geleceği için yapmış olduğumuz çalışma tüm dünyayı da etkileyecek. 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine giderken biz artırım yerine azaltım veren bir ülkeyiz. Özellikle enerji, sanayi, ulaştırma ve tarım bakanlıklarımızla devam eden istişarelerimiz sonucunda ortaya koyduğumuz 2053 hedefi adına yaptığımız azaltımla ilgili çalışmalarımız en nihayetinde bugün burada İklim Değişikliği Uyum Koordinasyon Kurulu'nda vereceğimiz kararlarla netleşecek.